Poliçe kavramı çeşitli alanlarda karşımıza çıkasına rağmen en sık kullanıldığı sektör sigortacılıktır. Poliçenin risk yönetimi konusunda önemli bir role sahip olan sigortacılık alanındaki anlamı ve önemi hakkında tüm detayları bu yazımızda bulabilirsiniz.
Poliçe Nedir?
“Poliçe ne demek?” sorusu sıklıkla merak edilir. Poliçe, sigorta şirketleri ile müşterilerinin karşılıklı haklarını ve sorumluluklarını detaylı şekilde düzenleyen yazılı bir sözleşmedir. Sigorta poliçesi olarak adlandırılan bu belge sayesinde sigortanın kapsamı net bir şekilde ortaya koyulmuş olur.
Poliçe Türleri Nelerdir?
Poliçe çeşitleri güvence altına alınan riskli olabilecek durumlara ve rizikolara göre değişebilir. Devletin zorunlu tuttuğu sigortaların yanı sıra kişilerin isteğe bağlı olarak yaptırdıkları sigorta poliçeleri de bulunur. Genel olarak en sık karşılaşılan poliçe türleri şu şekilde sıralanabilir:
- Konut sigortası poliçesi
- Kasko sigortası poliçesi
- Trafik Sigortası poliçesi
- Sağlık sigortası poliçesi
- DASK (zorunlu deprem sigortası) poliçesi
Poliçe türleri yukarıda sayılanlarla sınırlı olmayıp, sigorta ettirilen menfaate ve teminat kapsamına göre değişiklik gösterebilir.
Poliçe Özellikleri Nelerdir?
Poliçeler bir sözleşme türü olmakla birlikte diğer sözleşmelerden farklı bazı özelliklere de sahiptirler. Bu özelliklerin başında sigorta şirketi ile müşteri arasındaki güven ilişkisi gelmektedir. Sigorta yaptırma talebinde bulunan kişi sigorta koşullarını belirleyecek olan gerekli bilgileri sigorta şirketine sunar. Örneğin sağlık sigortası yaptırılırken sigorta ettirilecek kişinin sağlık durumu ve daha önce geçirdiği hastalıklar hakkında bilgiler istenmektedir. Sigorta talebinde bulunan kişinin bu konular hakkında doğru bilgi verme yükümlülüğü vardır. Diğer bir deyişle sigorta poliçesi karşılıklı güven ilişkisi üzerine kurulan bir sözleşmedir.
Tarafların anlaştığı ve teminat altına aldıkları tüm durumlar sigorta poliçesinde yer aldığı gibi poliçenin yürürlükte olduğu dönemde ek belgeler düzenlenerek yeni teminatlar da kapsama alınabilir ya da poliçede gerekli değişiklikler yapılabilir.
Poliçede ödenmesi gereken prim tutarı da açıkça belirtilir. Prim tutarları teminat kapsamı ve sigorta edilen menfaatin özellikleri gibi kriterlere göre değişiklik gösterebilir.
Poliçe Neleri İçermelidir?
Sigorta poliçeleri Türk Ticaret Kanunu (TTK) uyarınca belirlenen detaylar çerçevesinde hazırlanır. Poliçede yer alan teminatlar müşterinin yaptığı ödemeler karşılığında sunulur. Yapılan bu ödemeler sigorta sisteminde prim olarak adlandırılır. Müşterinin ödemekle yükümlü olduğu prim miktarı ve ödeme koşulları poliçede belirtilir. Aynı şekilde sigorta şirketinin müşteriye sunmakla yükümlü olduğu hizmetler, teminatlar ve bunların bağlı olduğu koşullar da poliçede yer alır.
Prim miktarı ve teminat kapsamı sigorta poliçelerinin asli unsurları olmakla birlikte TTK uyarınca sigorta poliçelerinin içermesi gereken diğer unsurlar şu şekilde sıralanabilir:
● Sigortalının veya sigorta ettirenin kimlik ve adres bilgileri
● Sigorta şirketinin unvanı ve adres bilgileri
● Sigortadan faydalanan kişinin kimlik ve adres bilgileri (varsa)
● Poliçenin düzenlenme tarihi
● Poliçenin başlangıç ve bitiş tarihi
● Sigorta prim tutarı
● Primin ödeme koşulları
● Sigorta işleminin konusu
● Sigorta kapsamında sunulan teminatlar
● Sigorta bedeli
Sigorta poliçesi, yukarıda sayılan bu temel unsurları mutlaka içermelidir. Ayrıca ilave olarak ilgili sigorta ürününe ait sigorta genel şartları da sözleşme ekinde yer alır. Genel şartlar ülkemizdeki tüm sigorta şirketleri için geçerlidir ve tamamen aynı şekilde uygulanır. Sigorta ettirenin talep ettiği ve sigorta şirketi tarafından kabul edilen özel koşullar varsa bunlar da yine ek olarak özel şartlar başlığı altında yer almalıdır.
Poliçe Tarafları Kimlerdir?
Sigorta poliçesinde 2 taraf söz konusudur. Bunlar sigorta şirketi ve sigorta ettirendir. Öte yandan bunlara ek olarak sigortalı ve lehtar kavramları da söz konusu olabilir. Sigorta şirketi ve sigorta ettiren poliçenin taraflarıyken sigortalı ve lehtar poliçeye taraf olmayıp sigortadan faydalanan kişiler olarak karşımıza çıkar. Bu kavramları kısaca şu şekilde açıklayabiliriz:
● Sigorta şirketi: Prim ödemeleri karşılığında sözleşmede belirtilen koşulların oluşması halinde yine poliçede anlaşılan teminatları sağlayan taraftır.
● Sigorta ettiren: Sigorta sözleşmesinin tarafı olan ve poliçeden doğan sorumlulukları yerine getirmekle yükümlü olan kişidir. Sigorta yapılırken doğru bilgi verme yükümlülüğü ve primleri ödeme sorumluluğu sigorta ettirene aittir.
● Sigortalı: Poliçe kapsamında sunulan teminatlardan faydalanan kişidir. Sigortalı ve sigorta ettiren farklı kişiler olabileceği gibi sigorta ettiren aynı zamanda sigortalı da olabilir.
● Lehtar: Sigorta sözleşmesine taraf olmamasına rağmen poliçe kapsamındaki riziko gerçekleştiği takdirde sigorta şirketine başvurarak zararının tazminini talep etme hakkına sahip olan kişidir.
Zorunlu Trafik Sigortası bu konuda en yaygın örnektir. Kaza yapıldığı zaman 3. kişinin neden olduğu zararı zorunlu trafik sigortası öder. Zarar verilen kişi 3. kişi poliçede taraf olmayıp lehtar konumundadır.
Poliçe Sorgulama
Sigorta poliçesi sorgulama e-devlet sistemi üzerinden veya Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin resmi internet sayfaları üzerinden yapılabilir. Belirtelim ki poliçe sorgulama işlemi sigorta türüne göre farklı sayfalardan yapılabilir. Sorgulama sayfasında poliçenin başlangıç ve bitiş tarihleri, kapsamı vb. detaylı bilgilere ulaşılabilir.
Ek olarak, poliçenizin hangi sigorta şirketine ait olduğunu biliyorsanız. İlgili şirketin bireysel işlemler bölümünden de poliçelerinizi görebilirsiniz.